Bu anlaşma karşılığında Palmali ve Socar ortaklığı, beş yıl boyunca Tekfen İnşaat’a 37 milyar dolarlık inşaat işi verecek.

AZERİ Palmali ve Azerbaycan devlet petrol şirketi Socar’ın, Tekfen İnşaat’ın yüzde 50’sini satın aldığı öğrenildi. Tekfen İnşaat ve Tesisat A.Ş.’nin yüzde 50 hissesini Azerbaycanlı Palmali Grup ve Azerbaycanlı Socar’ın 520 milyon dolara satın aldığı belirtiliyor.

37 milyar dolarlık iş

Bugün İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na (İMKB) bildirilecek satın alma işlemiyle Tekfen Grubu, Azeri ortaklarıyla yoluna devam edecek. Bu anlaşma karşılığında Palmali ve Socar ortaklığı, beş yıl boyunca Tekfen İnşaat’a 37 milyar dolarlık inşaat işi verecek. Toplam beş yıl sürecek inşaat işleri arasında Azerbaycan ve Türkiye ağırlıklı olmak üzere tüm dünyada petrol alanındaki inşaat işleri de yer alıyor. Tekfen Grubu, rafineri, petrol kimya tesisleri, inşa ve yapım işlerinin hepsini gerçekleştirecek.

Türkiye üs olacak

Palmali’nin sahibi Azeri kökenli genç işadamı Mubariz Mansimov. Mansimov, Petrol taşımacılığından liman işletmeciliğine, futbol kulübü sahipliğinden inşaatçılığa kadar pek çok işle uğraşıyor. Azeri işadamı Mübariz Mansimov’un kurduğu dünyanın önde gelen tanker gemi filolarından birine sahip Palmali Holding, önümüzdeki yıllarda 1.3 milyar dolarlık yatırımla Türk bayraklı gemi filosunu büyüterek, 2008’de merkezini Malta’dan İstanbul’a taşıyacağını açıklamıştı. Palmali’nin halen filosunda 116’sı petrol taşıma tankeri, 14’ü de kuru yük olmak üzere toplam 130 gemisi bulunuyor.

300 projeye imza attı

Boru hattı ve petrol platformu olmak üzere 300’e yakın büyük projeye imza atan ve Fas’ın tek rafinerisi olan Samir’in yenileme inşaatını sürdüren Tekfen Taahhüt Grubu, mühendislik, malzeme tedariki ve inşaat işlerinin bütününü kapsayan "anahtar teslim müteahhitliğe" yoğunlaşıyor. Tekfen, Petkim ihalesini Turcas Grubu’yla birlikte kazanan Socar’ın ortakları arasında yer aldığı Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattının inşaatını da gerçekleştirmişti. Socar Türkiye’deki ortağı Turcas ile birlikte Ceyhan’da rafineri kurmak için Enerji Piyasası Denetleme Kurulu’ndan (EPDK izin almıştı. Tekfen Holding’ten 2007 yılı kasım ayında yapılan açıklamada da Ceyhan’da kurulacak bir rafineride yüzde 10 pay sahibi olunmasının planlandığı ifade edilmişti.

GEÇTİĞİMİZ yıl ocak ayında başlayan ve haziran ayına kadar tarihin en yüksek tırmanışını yapan bitkisel yağ fiyatları son üç ay içerisinde yüzde 30 geriledi. Fiyat inişi yüzünden tüketicinin aklına "Başka bir yağ mı piyasaya sürülüyor" sorusu gelse de, asıl neden ayçiçek üreticisi ülkelerde ekilebilir alanların genişlemesi oldu. Üretici ülkelerde rekolteler 2007 yılına göre yüzde 20 arttı. Sadece ayçiçek üretimi 2007 yılına göre 4 milyon ton artış gösterdi. Küresel ısınma etkileri de 2008 yılında bitkisel yağ fiyatlarını etkilemedi. Haziran ayında perakende fiyatı 20 YTL olan 5 kilogramlık ayçiçek yağı, bugün 14 YTL’ye kadar geriledi.

Rekolte 900 bin ton

Türkiye’de geçtiğimiz yıl 700 bin ton olan ayçiçek rekoltesinin bu yıl 900 bin ton beklendiğini belirten Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği (BYSD) Başkanı Edip Uğur, şu bilgileri verdi: "2007 yılında bitkisel yağ fiyatları dünya genelinde hızla arttı. Bunun en büyük sebebi, doların değer kaybetmesiyle birlikte gıdaya yatırım yapan fon şirketleri oldu. Ayrıca petrol fiyatları da yükseldi. Bunun yanı sıra kuraklık rekolteyi düşürdü ve bitkisel yağ fiyatları arttı. Ancak bu yıl tam tersi bir durum yaşanıyor. Kuraklığın etkilerinin azaldığını görüyoruz. Ayrıca petrol fiyatları da düşüyor. Buna paralele olarak yağ fiyatları da geriledi."

AB üretimi 6.1 milyon

Fiyatların düşmesinde Rusya, Ukrayna, Romanya ve Bulgaristan gibi ülkelerin rekolte artışlarının da sebep olduğunu anlatan Edip Uğur, şu değerlendirmeyi yaptı: "Geçtiğimiz yıl Ukrayna’nın ayçiçek rekoltesi 4.3 milyon tonu buluyordu. Bu yıl bu rakamın 5.5 milyon ton olacağı tahmin ediliyor. Rusya’da da 1.1 milyon tonluk bir artış söz konusu. Çin ve Hindistan’daki üretimin 500 bin ton artması bekleniyor. Ayrıca tüm Avrupa Birliği’ne bağlı ülkelerde ayçiçek rekolteleri bu yıl yükselecek. Geçtiğimiz yıl 4.5 milyon ton üretim yapan AB ülkeleri bu yıl 6.1 milyon tonluk rekolte bekliyor. Bu rakamlar fiyatları etkiliyor."

1 tonu 700 YTL

Ayçiçek rekoltesinde bu yıl önemli bir artış beklendiğini vurgulayan Edirne Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Yardımcı, şöyle konuştu: "Ekim sahalarının genişlemesi bitkisel yağ fiyatlarını düşürdü. Bununla birlikte Trakya Birlik dengeleyici bir fiyat verme yolunu seçti. Bu yıl 1 ton ayçiçek yağının fiyatı 765 YTL oldu. Bunun yanı sıra serbest piyasada fiyatlar daha da düşük seyrediyor. Bugün 1 ton ayçiçeğin fiyatı 700-740 YTL arasında alıcı buluyor. Eğer ithalat fiyatları da ucuzlarsa düşüş devam edebilir."

Bitkisel yağ fiyatları petrolle el ele çıkmıştı

2007 yılında bitkisel yağ fiyatlarının artışını petrole bağlayan Edirne Yağ Sanayi Genel Müdürü Mehmet Edip Ağaoğulları, şu değerlendirmeyi yaptı: "Bitkisel yağ fiyatları petrol fiyatlarıyla paralel yükseliyor. Çünkü artık bu yağlar biyo yakıt olarak da kullanılıyor. 2007 yılında böyle bir artış yaşandı. Petrol fiyatlarının düşmeye başlaması, küresel ısınmanın etkilerinin azalması ve dünyadaki üretici ülkelerde yüksek çıkan rekolteler fiyatları etkiledi. Bugün perakende fiyatlarında yüzde 30’luk bir düşüş söz konusu."

26.4

milyon ton üretim olacak

2007 yılında dünyada yağlı tohum üretiminin 385 milyon ton olduğuna dikkat çeken Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği (BYSD) Başkanı Edip Uğur, şu bilgileri verdi: "Bu rakam bu yıl 410 milyon tona ulaşacak. Ayçiçek üretimi de 2008 sonunda 22.5 milyon tondan 26.4 milyon tona yükselecek. Üretim arttıkça fiyatlar da hızla düşüş gösteriyor. Bundan sonraki süreçte küresel ısınmanın ve petrol fiyatlarının etkilerini görmezsek fiyatlar bu seviyede seyreder."

Hangi yağın fiyatı ne kadar düştü

Ürün (5 kg)Haziran Eylül (YTL)(YTL)

Ayçiçek yağı 20 14

Mısırözü yağı 24 17.5

Soyayağı 20 17

Kanola yağı 18 14

Ayçiçek rekoltesi (milyon ton)

Ülke 2007 2008

Ukrayna 4.3 5.5

Bulgaristan 0.7 1

Rusya 5.8 6.9

Romanya 0.8 1.2

Arjantin 4.6 4.7

Türkiye 0.7 0.9

Çin 1.8 2

Hindistan 1.3 1.5

İTO Başkanı Yalçıntaş yaptığı açıklamada, özel hastanelerin SGK mensuplarından alacağı katkı payını yüzde 30’la sınırlandıran uygulamayı eleştirdi. Yüzde 30 katkı payı ile vatandaşların sağlık hizmetlerine daha ucuz yoldan ulaşmasının hedeflendiğini belirten Yalçıntaş, son dönemde büyük yatırım yapan ve binlerce kişiye istihdam sağlayan özel sağlık sektörü yatırımlarının söz konusu oranla işin altında kalkamayacağını savundu. Yalçıntaş, "Özel hastanelerin maliyetleri, yatırım kapasiteleri ile bulundurdukları tıbbi cihazlar dikkate alınarak fiyat belirlenmesi daha doğru olacaktır" dedi.

Gölge düştü

Hükümetin sağlıkta ilaçların her eczaneden alınması, kamu hastanelerinin birleştirilmesi gibi devrim niteliğinde uygulamalar yaptığını dile getiren Yalçıntaş, son genelge ile bu hizmetlere gölge düştüğünü kaydetti. Yalçıntaş, "SGK devlet hastaneleri için geçerli ücret tarifelerini özel hastanelere uygulamış ve hastalardan alınan farkı yüzde 30’la sınırlandırmıştır. Bu tarihten itibaren sağlıkta tartışma yaşanmaya başlanmıştır. Nitekim birçok büyük hastane SGK mensuplarına hizmet vermeyi durdurmuştur" diye konuştu. SGK tarifesinin gerçekte kamu hastaneleri için çıkarıldığını söyleyen Yalçıntaş, devlet hastanelerinin doktor, personel maaşı, bina ve ekipman yatırımlarını genel bütçeden almalarına karşın, özel hastanelerin tüm yatırımlarını kendi imkanlarıyla yaptıklarını kaydetti. Yalçıntaş, son uygulamadaki fiyat tarifesine de değinerek, "Poliklinik muayene ücreti 15.5 YTL olarak uygulanıyor. Bunun gibi birçok teşhis ve tedavi fiyatları da günümüz şartlarıyla örtüşmüyor. Öte yandan, tedavi ücretlerini SGK’den 90 günde alabilen özel sağlık kuruluşları, çalışanlarının maaşlarını ise her ay ödemek zorundalar. Bu şartlar altında bu kuruluşların layıkıyla hizmet vermesine imkan yoktur" dedi.